نوار عصب و عضله

آیا می دانستید که بدن شما یک ژنراتور الکتریکی است؟

اعصاب و عضلات بدن با ایجاد سیگنال های الکتریکی پیام هاي خود را به مغز مي رسانند.اعصاب حسی اطلاعات محیط اطراف را از طريق اين سيگنال ها به مغز مخابره مي كند.همچنين نورون ها براي انتقال فرمان هاي حركتي مغز از اين مسير استفاده مي كنند.

اعصاب حسی اطلاعات محیط اطراف را از طريق اين سيگنال ها به مغز مخابره مي كند.همچنين نورون ها براي انتقال فرمان هاي حركتي مغز از اين مسير استفاده مي كنند. آسیب ها یا بیماری هايی كه اعصاب وعضلات را تحت تاثیر قرار می دهد می تواند منجر به کاهش سرعت یا متوقف ساختن این سیگنال های الکتریکی بشود. اگر شما دچار درد، ضعف و یا بی حسي در پشت، گردن یا دست شده ايد، اندازه گیری سرعت و درجه فعالیت الکتریکی در عضلات و اعصابتان، به پزشک شما در تشخیص مناسب كمك كند.به این تست، تست الکترودیاگنوستیک یا EMG گفته می شود. دو تست به طور معمول استفاده می شود:

 

           >>   الکترومیوگرافی (EMG)

           >>   سرعت هدایت نورون (NCV) 

 الکترومیوگرافی

ثبت و تجزیه و تحلیل فعالیت الکتریکی در عضلات است.از آن برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عملکرد اعصاب در دستها و پاها استفاده می شود.عضله سالم در حالت استراحت ،از لحاظ الکتریکی خاموش است.

در طول الکترومیوگرافی ، سوزن نازک و کوچک، برای ثبت فعالیت الکتریکی در عضله قرار میگیرد.در ادامه پزشک از شما می خواهد که عضله مورد نظر را شل کنید.سپس کمی به آن انقباض بدهید.در این حین پزشک شما به سیگنال های الکتریکی که از صفحه نمایش در حال پخش است توجه می کند و به آنالیز آن توسط دستگاه می پردازد.هنگامی که سوزن برداشته میشود، شماممکن است کمی درد وکبودی را احساس کنید،اما این عارضه در عرض چند روز ناپدیئد میشود.هیچ عوارض جانبی طولانی مدتی وجود ندارد .

اگرشما در حال گرفتن خون، استفاده از داروهای رقیق کننده خون نظیر وارفارین ،بیماری های ریوی یا در معرض خطر عفونت قرار دارید،پزشک خود را اگاه سازید. در روز انجام الکترومیوگرافی ،حتی المقدور از لوسیون یا کرم بر روی منطقه مورد نظر استفاده نشود. معمولا ،شما میتوانید نتایج رابلافاصله پس از تست دریافت کنید.

سرعت هدایت عصبی (NCV)

برای سنجش عملکرد طبیعی نورون ها معمولا همراه با الکترومیوگرافی انجام می گیرد.در این تست پزشک الکترودها را در مسیر عصب، الکترودهایی که بر روی پوست قرار گرفته اند، سرعت و انتقال سیگنال را ضبط می کنند.در اعصاب سالم، سیگنال های الکتریکی می توانند،120 مایل در ساعت حرکت کنند.اگر عصب آسیب دیده باشد، سیگنال در آن ناحیه آهسته تر و ضعیف تر خواهد شد.با تحریک عصبی در مکان های مختلف، پزشک می تواند محل ضایعه و صدمه را تعیین کند.مطالعات هدایت عصبی، ممکن است در ظول زمان، برای ارزیابی بهبودی بیمار نیز استفاده شود.

اگر چه ممکن است شما در طول تحریک احساس شوک مختصر کنید اما این تست دردناک نیست و بیماران در طول مراحل تست راحت هستند.این شوک مشابه شوکی است که بعد از راه رفتن روی فرش، دستگیره در را لمس می کنید.

متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی ارتوپدی و مغز و اعصاب، تست الکترودیاگنوستیک را برای شرایط مختلفی که می تواند منجر به ایجاد فشار بر روی عصب بشود، به خصوص در کمر، بازو، آرنج ومچ پا توصیه می کنند.این شرایط «نوروپاتی فشاری» نامیده می شود و شامل:

+ سندرم تونل کارپ (فشار بر روی عصب مدیان هنگام عبور از بین استخوان های مچ دست و تحت رباط عرضی)

+ سندرم خروجی قفسه سینه (فشار بر روی شبکه بازویی،هنگام عبور این اعصاب از زیر استخوان ترقوه در شانه)

+ دام افتادن عصب اولنار (فشار بر روی عصب اولنار هنگام عبور از پشت آرنج)

+ دردهای ناشی از مشکلات دیسک (فشار بر روی ریشه های عصبی هنگام خروج از ستون فقرات در گردن ویا کمر، مانند دردهای سیاتیک)

+ احساس مور مور، گزگز وبی حسی اندامها

دقت الکترومیوگرافی

دقت تست های الکترودیاگنوستیک بستگی به مهارت فرد در انجام آن و دقت تجهیزات استفاده شده بستگی دارد.به طور کلی،این تست اگر با دقت انجام گیرد می تواند آسیب به اعصاب و یا ریشه های عصبی و همچنین بیماری های اعصاب و عضلات را تعیین کند.

منبع:دکتر بیژن فروغ

کلینیک نوار عصب و عضله

به طور کلی الکترومیوگرافی ثبت و تجزیه و تحلیل فعالیت الکتریکی در عضلات است.از آن برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عملکرد اعصاب در دستها و پاها استفاده می شود.تست نوار عصبی نیز یک بررسی تشخیصی برای پی بردن به عملکرد عصب های بدن است. بدن انسان یک مولد الکتریسیته است و هدف از تولید این الکتریسیته انتقال پیام ها بین مغز و دیگر اندام هاست. انتقال پیام هایی بصورت حس لمس، درد، فشار، گرما در پوست و دیگر حسهایی مثل دیدن، شنیدن و ...از اندام به مغز از طریق عصب انجام میشود. همچنین دستورات مغز به اندام ها برای انجام دادن کارهایی مثل حرکت دادن عضو از طریق ارسال پیام بوسیله عصب ها است.

متخصصین، تست الکترودیاگنوستیک را برای شرایط مختلفی که می تواند منجر به ایجاد فشار بر روی عصب بشود (نوروپاتی فشاری) مواردی شامل:

• سندرم تونل کارپ (فشار بر روی عصب مدیان هنگام عبور از بین استخوان های مچ دست و تحت رباط عرضی)
• سندرم خروجی قفسه سینه (فشار بر روی شبکه بازویی،هنگام عبور این اعصاب از زیر استخوان ترقوه در شانه)
• دام افتادن عصب اولنار (فشار بر روی عصب اولنار هنگام عبور از پشت آرنج)
• دردهای ناشی از مشکلات دیسک (فشار بر روی ریشه های عصبی هنگام خروج از ستون فقرات در گردن ویا کمر، مانند دردهای سیاتیک)
• احساس مور مور، گزگز وبی حسی اندامها
• در تشخيص فشار روي ريشه هاي عصبي كه از بين مهره ها عبور كرده و توسط ديسك صدمه ديده تحت فشار قرار مي گيرند كمك كننده است و به پزشك معالج در تشخيص ميزان ضايعه ايجاد شده توسط ديسك صدمه ديده كمك مي كند.
• نوار عصب و عضله براي بررسي وضعيت بهبود پس از درمان ديسك كمر و گردن بصورت جراحي و يا روشهاي طب فيزيكي، موثر است.
• گاهی یک دیسک برای بیمار کمردرد ایجاد می کند اما بیمار کاملا بهبود می یابد اما پس از مدتی دوباره بیمار دچار درد می گردد. تعیین این مسئله که آیا این درگیری عصبی جدید است یا قدیمی با نوار عصب و عضله انجام می شود.
• گاهی بیمار تحت عمل جراحی قرار می گیرد اما بعد از مدتی درد بیمار بهبود نمی یابد یا بدتر می شود، تعیین اینکه آیا دیسک جدید عامل این مشکل است یا چسبندگی عامل مشکل است یا در حین جراحی به اعصاب آسیب وارد شده با نوار عصب همراه با ام آر آی با تزریق انجام می شود
• در بیماریهائی مثل دیابت التهاب عصبی بوجود می آید که علائم شبیه به دیسک ایجاد می کند. جراحی دیسک در این حالت نه تنها اثر ندارد بلکه بیماری را بدتر می کند. بررسی نوارعصب به افتراق این حالات کمک می کند
• گاهی عصب در محلی غیر از کمر گیر افتادگی پیدا می کند مثلا عصب سیاتیک در لگن گیرمی افتد اما به کمر نیز تیر می کشد، نوار عصب و عضله به تعیین محل گیر افتادن عصب کمک می کند.
• گاهی درگیری عصب خود را بصورت درد مبهم در نقطه ای دیگر نشان می دهد مثلا فشار بر دیسک خود را بصورت درد پاشنه، یا درد پشت ران یا حتی زانو نشان می دهد که نوار عصب می تواند به تشخیص کمک کند
• نوارعصب علاوه بر محل درگیری عصب، شدت آسیب را نشان می دهد و در تصمیم گیری پزشک در اینکه بیمار را جراحی کند یا می تواند با درمانهای غیر جراحی به درمان ادامه دهد کمک می کند.
• يكي از علل شايع مراجعه بيماران به كلينيک نوار عصب و عضله  ابتلا به ضايعات مربوط به ديسك گردن و كمر است.بدون شک نوار عصب و عضله در تشخيص و درمان مشكلات ديسك گردن و كمر كمك مي كند.
• با پیشرفت تکنولوژی اطلاعات حاصل از بدن بیشتر شده است. گاهی این اطلاعات گمراه کننده است. مثلا اکثر افراد طبیعی در عکس ام آر آی بیرون زدگی یا پارگی دیسک دارند ولی این بیرون زدگی هیچ مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کند. در بیمار مبتلا به دیسک کمر هم ممکن است چند دیسک بیرون زده باشد اما کاملا مشخص نیست که کدام دیسک علائم را ایجاد کرده است. با نوار عصب و عضله، عصب درگیر مشخص می شود و محل ضایعه تعیین می گردد.
• نوارعصب علاوه بر محل درگیری عصب، شدت آسیب را نشان می دهد و در تصمیم گیری پزشک در اینکه بیمار را جراحی کند یا می تواند با درمانهای غیر جراحی به درمان ادامه دهد کمک می کند.

 

بيماراني كه تست هدايت عصبي به تشخيص انها كمك مي كند:

• نروپاتي ديابتي
• سندروم گيلن باره
• نروپاتي در اثر نارساي مزمن كليه
• سندرم كارپال تونل (گير افتادن عصب در مچ دست)
• آسيب شبكه عصبي گردن يا كمر
• شاركوت ماري توث
• بي حسي وگز گز اندامها در اثر نروپاتي
• فلج بلز (فلج عصب صورتي )
• اختلال يا آسيب در عصب اولنا ، مدين،راديال،پروتنال. تيبيال

بيماراني كه تست الکترومیوگرافی به تشخيص آنها كمک مي كند:

• ضعف عضلاني
• پلي ميوزيت
• ميو پاتي/ ديستروفي عضلاني/ بيماري دوشن
• سندرم تونل كارپ
• آسيب عصب مديان،اولنا ،راديال و....
• آسيب شبكه عصبي
• كمر درد ، اختلال عملكرد عصب سياتيك
• درد گردن
• نروپاتي محيطي

دقت الکترومیوگرافی

دقت تست های الکترودیاگنوستیک بستگی به مهارت فرد در انجام آن و دقت تجهیزات استفاده شده بستگی دارد.به طور کلی،این تست اگر با دقت انجام گیرد می تواند آسیب به اعصاب و یا ریشه های عصبی و همچنین بیماری های اعصاب و عضلات را تعیین کند.

نوار عصب عضله در مرکز جامع توانبخشی امید، توسط پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی از جمله دکتر محمدرضا   امید ظهور، دکتر احسان صنعتی و دکتر مهدیس هاشمی طاهری و با استفاده از دستگاههایی با دقت و حساسیت بالا و استفاده از سوزن های استاندارد،همه روزه در هر دو شعبه مطهری و دیباجی، انجام می پذیرد. ضمنا شما می توانید از خدمات بیمه ای از جمله تامین اجتماعی، خدمات درمانی، نیروهای مسلح و بانکها در این مرکز بهره ببرید.

منبع:کلینیک توانبخشی امید