قوس گردن (سر و گردن به جلو):علت، علائم، درمان
درد گردن معمولا همراه با حالت نادرست قرارگیری گردن (ناحیه بین شانه‌ها و سر) است. در صورتی که شما در طول روز برای ساعت‌های زیادی پشت کامپیوتر می‌نشینید، یا رانندگی می‌کنید، ممکن است دچار مشکلی به نام عارضه‌ی سر و گردن به جلو (قوس گردن) شده باشید. داشتن این عارضه موجب میشود که عضلات گردن دچار کشیدگی شوند و این عامل نیز موجب درد گردن و تغییر شکل حالت قرارگیری گردن میشود.
علل
زمانی را به یاد آورید که معلم و والدینتان می‌گفتند "خم نشوید" و صاف بنشینید. آنها نمی‌خواستند شما را آزار دهند. آنها فقط می‌خواستند درست نشستن را به شما یاد دهند و اجازه ندهند که سر شما به جلو خم شود. ما همیشه باید از حالت نشستن خود اگاه باشیم و روش‌های خوب نشستن را یاد بگیریم. انجام موارد زیر باعث میشوند سرتان به جلو خم شود:
- نگاه کردن به پایین در هنگام تایپ با کیبورد و دیدن صفحه کامپیوتر
- بد نشستن یا دولا شدن با شانه‌های خم و کمر قوز کرده
- حمل کیف یا کوله پشتی سنگین روی یک شانه
- رانندگی در حالتی که سرتان بیشتر از سه اینج با بالشتک پشت سر فاصله دارد.
علائم قوس زیاد گردن
- وجود انحنا در ستون فقرات گردنی که باعث میشود سر و گردن به سمت جلو بروند.
- ممکن است بین گردن و سطحی که روی آن دراز می‌کشید فضای زیادی وجود داشته باشد.
- احساس ناراحتی در هنگام حرکت دادن گردن و کاهش دامنه حرکتی گردن
- درد گردن و مشکل در چرخاندن کامل گردن
- محدود شدن فعالیت‌های روزانه بر اثر انحنای بیش از حد گردن
- عضلات اطراف گردن،شانه‌ها و بالای کمر معمولا حساس هستند و ممکن است هنگام لمس کردن دردناک باشند.
- اسپاسم عضلانی که معمولا باعث میشود حرکت دادن گردن، بالا آوردن دست‌ها یا بلند کردن اجسام، مشکل شود
- در برخی موارد، بی حسی و گزگز در بازوها، دست‌ها و انگشتان
تشخیص
پشت به دیوار بایستید. پاشنه‌ها را به عرض شانه باز کنید، باسن را به دیوار فشار دهید و مطمئن شوید که کتف‌ها با دیوار تماس داشته باشد؛ تماس کتف با دیوار مهم‌تر از تماس بالای شانه‌ها با دیوار است. شاید لازم باشد که کتف‌ها را اندکی به هم فشار دهید تا در وضعیت خنثی‌تری قرار بگیرد و با دیوار هم‌راستا شود. این وضعیت باز کردن قفسه سینه نامیده میشود. پس از قرار گرفتن در این وضعیت باید به حالت سر توجه کنید. ببینید که آیا پشت سر با دیوار در تماس است یا خیر. تماس نداشتن سر با دیوار علامت قوس گردن است و احتمالاً عضلات گردنتان ضعیف است.
درمان
انجام حرکات اصلاحی
در ادامه با چهار حرکت ورزشی ساده برای اصلاح عارضه سر و گردن به جلو آشنا می‌شوید:
- بالا آوردن سر در حالت خوابیده: بر روی زمین به حالت دمر دراز بکشید و دستان خود را روی کمر خود حلقه کنید. سپس سعی کنید شانه‌های خود را به سمت عقب ببرید و آنها را باز کنید و سر خود را نیز بالا بیاورید. این حالت را برای ۳ ثانیه نگه دارید. این حرکت را ۱۵ بار تکرار کنید. در طول روز ۳ بار این تمرین را انجام دهید.
- عقب آوردن چانه: شانه‌های خود را صاف نگه دارید. چانه خود را به سمت جلو ببرید و برای سه ثانیه نگه دارید، سپس تا جای ممکن چانه خود را به سمت عقب ببرید و برای سه ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را ۶ بار تکرار کنید. این تمرین را سه بار در روز انجام دهید.
- کشش چانه به سمت قفسه سینه: دستان خود را در هم حلقه کنید و آن را پشت سر خود قرار دهید. با کمک دستان خود سر خود را به سمت پایین فشار دهید به طوری که چانه‌ی شما به قفسه سینه‌ی شما نزدیک شود. سر خود را پایین نیاورید و با دستان خود سرتان را به سمت پایین حرکت دهید، چرا که در این صورت این حرکت موجب کشش عضلات گردن نمی‌شود. این حالت را برای ۲۰ ثانیه نگه دارید و سپس سر را به حات اولیه بازگردانید. شما باید کشش ناشی از این حرکت را در بین شانه‌های خود احساس کنید. این حرکت را ۳ بار تکرار کنید. این تمرین را سه بار در روز انجام دهید.
- کشش قفسه سینه در چهارچوب در: وسط چهارچوب در بایستید و دو پای خود را به حالت موازی قرار دهید. یکی از دستان خود را بالا بیاورید و دست خود را در چهارچوب در قرار دهید. اگر دست راست شما به چهارچوب در است، پس پای راست شما باید جلو و پای چپ عقب باشد. زانوی راست خود را خم کنید، به حالتی که انگار می‌خواهید به سمت جلو قدم بردارید. در این حالت باید در قفسه سینه‌ی خود احساس کشش کنید. در صورتی که کشش را در قفسه سینه احساس نمی‌کنید، بدن خود را کمی به سمت چپ متمایل کنید. این حالت را برای ۲۰ ثانیه نگه دارید. این حرکت را سه بار تکرار کنید و سپس برای طرف دیگر نیز همین کار را انجام دهید. این تمرین را سه بار در روز انجام دهید.
درمان دستی و ماساژ
متخصص درمان دستی و ماساژ مشکلات مربوط به وضعیت اندامی و تاثیر آنها را در بروز درد به درستی تشخیص می‌دهد و درمان مناسب را برای اصلاح آنها توصیه می‌کند. به یک متخصص ماساژ یا درمان دستی مراجعه کنید و از ایشان درباره نرمش‌ها و تمرین‌های کششی که می‌توانید در خانه انجام بدهید، راهنمایی بخواهید. این روش‌ها وضعیت اندامی را اصلاح می‌کند و درد ستون فقرات را تسکین می‌دهد.
گردنبند طبی
بریس یا گردنبند طبی شانه‌ها را به عقب می‌کشد، سر را در امتداد ستون فقرات نگه می‌دارد و به این ترتیب وضعیت اندامی را بهبود می‌دهد. چنانچه هر روز گردنبند طبی ببندید، وضعیت اندامی مناسب حفظ میشود و موقعیت شانه‌ها نیز بهتر میشود.
درمان با سوزن خشک
مشابه طب سوزنی، درمان با سوزن خشک شامل قرار دادن سوزن‌های ریز در محل‌های مورد نظر یا بافت‌های عضلانی بیش از حد تحریک شده میشود. درمان با سوزن خشک شامل سوزن‌های بسیار ریزی است که در پوست برای تحریک محل مورد نظر زده میشود. این شکل از درمان برای کاهش خشکی و سفت شدگی عضلات یا گره‌های عضلانی که باعث ایجاد درد در نواحی وسیع‌تری در بدن میشود، به کار برده میشود.
پیشگیری
هنگام خواب از بالش‌های ضخیم استفاده نکنید. استفاده از بالش‌های ضخیم باعث آسیب رساندن به تنظیم مهره‌های گردن هنگام دراز کشیدن میشود.
- در طول روز حواستان به ژست بدنی خود باشد. سعی کنید همواره حالت بدنی مناسب داشته باشید.
- در هنگام راه رفتن تصور کنید یک میله فولادی پشت سر و کمر شما را به هم متصل کرده است. این کار باعث میشود چانه شما در وضعیت مناسبی قرار گیرد.
- حتماً تمرینات ورزشی مناسب که باعث تصحیح حالت بدنی سر به جلو میشود را در برنامه خود گنجانده و انجام دهید. اگر نتایج آن را سریعاً مشاهده نکردید ناامید نشوید زیرا اصلاح این عارضه مدت زمان بیشتری طول می‌کشد.
روش خود در کار یا تفریح را تغییر دهید
وفق دادن خود با یک عادت جدید مطمئناً زمان زیادی طول می‌کشد اما پیروی کردن از پیشنهادهای زیر باعث ایجاد بهبودی‌های اساسی در شانه‌های خمیده میشود:
- یک ایستگاه کاری ایستاده برای حداقل یک ساعت در روز برای خود تدارک ببینید.
- هنگام استفاده از لب تاب از صفحه‌کلید و موس جداگانه استفاده کنید و لب تاب را بر روی سطحی بالاتر قرار دهید.
دکتر مهدیس هاشمی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی