کاربرد فیزیوتراپی

فيزيوتراپی يكی از شاخه های توانبخشی می باشد كه شامل شاخه های زير است :

     الكتروتراپی
     حرکت درمانی و مكانوتراپی
     آب درمانی يا هيدروتراپی

  الكتروتراپی

دستگاه های مورد استفاده در الكتروتراپی با هدف كاهش درد ، كاهش اسپاسم ، كاهش چسبندگی ، بازآموزی و تقويت عضلات بيماران به صورت زير تقسيم بندی می‌شود :

1- استفاده از اشعه مادون قرمز (IR : Infer a Red)

اشعه مادون قرمز جريانی با طول موج 1000 تا 40000 آنگسترم می‌باشد كه وقتی با بدن برخورد می كند به گرما تبديل شده و باعث افزايش جريان خون در نقطه درمان می‌شود و در نتيجه باعث بهبود تغذيه و دور شدن مواد زايدی كه به علت سيكل درد ايجاد شده‌اند می شود.

موارد كاربرد :

1- كاهـــش درد
2- كاهش اسپـاسم
3- كاهـش سفتـی
4- افزايش دامنه حركتی  
5- صدمات و ضايعات ورزشی
6- آماده سازی بيمار برای انجام حركات‌
 ورزشی‌ و تكنيكهای ‌درمانی

2- استفاده از کيسه داغ (HP : Hot Pack)

كيسه مخصوصی است كه دارای گرمای مرطوب بوده و ضمن گرم نمودن ناحيه مورد درمان با خاصيت افزايش گردش خون در ناحيه درمان كاربردهای زير را دارد.

موارد كاربرد :

1- كاهش اسپاسـم
2- كاهــش درد
3- كاهش‌چسبندگی
4- کاهش سفتی بافت نرم
5- فزايش دامنه حركتی
6- كاهش گرفتگی عضله
7- آماده‌سازی‌‌ بيمار‌ برای‌ انجام‌ حركات‌ ورزشی‌ و تكنيكهای‌ درمانی

3- استفاده از امواج مافوق صوت (US : Ultra Sound)

اشعه مافوق صوت با فركانس بيش از 20000 هرتز و شدت 0.5 تا 3 ولت بر سانتيمتر با عمق نفوذ حدود 5 سانتيمتر كه با ايجاد گرمای عمقی در بدن باعث افزايش گردش خون و نفوذ پذيری غشاء سلولی و نيز تخليه منطقه درمان از مواد دردزا می‌شود.

موارد كاربرد :

1- از بين بردن چسبندگـی
2- كاهش التهاب
3- كاهش اسپاسم عضلانی
4- كاهش درد و ...
5- آزاد‌سازی‌‌ بافت‌ از مواد دردزا
6- افزايش‌دامنه‌حركتی

4- استفاده از امواج دياترمی (SWD: ShortWaveDiathermy, MWD: MicroWave Diathermy)

از انواع امواج كوتاه راديويی است که طول موج SWD مورد استفاده در فيزيوتراپی 11متر و فركانس آن 12.27 مگاسيكل می‌باشد.
طول موج MWD مورد استفاده در فیزیوتراپی 12 متر و فرکانس آن 2450 مگاسیکل می باشد که باعث ایجاد گرمای عمیقی در ناحیه درمان می شود.

موارد كاربرد :

1- كاهش اسپاسم
2- كاهش درد
3- افزايش دامنه حرکتی

5- استفاده از جريان گالوانيک (Galvanic)

در عضلاتی که به علت قطع عصب و يا ضايعه عصبی قادر به انقباض نيستند ، زمان تحريک بالايی لازم است تا جريان به همه فيبر های عضله برسد و باعث انقباض آن عضله شود و جريان گالوانيک با شدت 0.5 تا 2.5 ميلی آمپر ، ولتاژ کمتر از 100 ولت ، زمان تحريک 100 و 300 و 1000 و 3000 ميلی ثانيه را انتخاب کرده و باعث انقباض عضله می شوند.

موارد كاربرد :

1- ضايعات نخاعی
2- قطع عصب
3- نروپاتيهای شديد

6- استفاده از جريان فاراديک (FAR : Faradic)

جريانی با زمان تحريك كوتاه است يعنی با زمان تحريك 0.1 و 0.3 و 1 و 3 ميلی‌ثانيه و در مواردی كه عصب سالم بوده ولی عضله توانايی لازم برای انقباض را ندارد به كار می رود.

موارد كاربرد :

1- سكته مغزی
2- بيماران ناتوان
3- بعد از تاندون ترانسفر
4- سالمندان ناتوان C.V.A
5- نروپاتيهای خفيف و ميوپاتيها

7- استفاده از جريان های پرفرکانس (IF : Inter Frential)

در اين جريان از تداخل دو جريان پرفركانس ، يك جريان مدوله شده كم فركانس ايجاد می شود که امواج 2000 هرتز آن جهت تقويت عضلات عمقی و امواج 4000 هرتز جهت كاهش درد و اسپاسم استفاده می‌شود.

موارد كاربرد :

1- كــاهــش درد
2- كاهش التهاب
3- تقويت عضلات
4- كــاهــش ادم
5- بازآموزی عضلات
6- درمان‌ بی‌اختياری ‌ادرار

8- (TENS : Trance cutaneouse Electrical Never Stimulation)

Trance cutaneouse Electrical Never Stimulation يعنی بااستفاده از جريان الكتريكی از طريق پوست باعث تحريك عصب ناحيه درمان شويم و جريانی با فركانس 50 تا 150 هرتز می باشد كه شدت آن بين 12 الی 30 ميلی آمپر می باشد كه با اشكال مختلف و به صورت ضربه ای و نرمال طراحی شده است و از طريق بسته شدن دريچه درد و ترشح آندروفين باعث تشكيل درد می شود.

موارد كاربرد :

1- كاهش‌ دردهای عصبی
2- كاهــش اسپاسم
3- كاهش دردهای متعاقب اعمال جراحی
4- كاهش ‌دردهای ‌متعاقب‌ صدمات ‌و ضايعات ‌ورزشی
5- كاهش دردهای مزمن و مداوم مثل كمر درد ، سردرد و ...

9- (HV : High Voltage)

اشعه ای با طول موج 100 تا 400 نانومتر بوده كه با بلوكه كردن سيستم سمپاتيك باعث افزايش گردش خون در ناحيه می شود.

موارد كاربرد :

1- افراد ديابتی
2- زخمهای فشاری
3- بيماران سرمازده

10- استفاده از اشعه ليزر (Light Amplification by Stimulated Emit ion of Radiation)

تقويت نور بوسيله گسيل تشعشع تحريك شده که به اختصار ، ليزر خوانده می شود. در فيزيوتراپی از ليزر كم توان جهت ترميم و كاهش درد و ... استفاده می شود.

موارد كاربرد :

1- كاهش التهاب
2- كاهش درد
3- كاهش چسبندگی
4- تاندونيت و بورسيت

11- (UV : Ultra Violet)

اشعه با طول موج 1800 تا 3900 آنگستروم و با عمق نفوذ كمتر از 0.1 ميلی متر است و با تأثيرات شيميايی كه در بافت های بدن ايجاد می كند جهت درمان برخی از اختلالات و بيماريهای پوستی و جلدی به كار می رود و بنابراين جريان خون و در نتيجه ساخت و ساز در ناحيه را افزايش داده و به ساخته شدن ويتامين D نيز كمك می شود.

موارد كاربرد :

1- ترميم زخم بسته
2- استئو مالاسی
3- زخم عفونی

12- استفاده از ماساژور يا Vibrator

ماساژ عبارت است از يك سری حركات منظم و ريتميك كه توسط يك فيزيوتراپيست ماهر و يا با استفاده از يك دستگاه ويبريتور انجام می شود و بر روی سيستم عصبی عضلانی و گردش خون تأثير می گذارد.

موارد كاربرد :

1- ايجاد آرامش در بدن
2- كاهش‌چسبندگی
3- كمك به بازگشت خون
4- كاهش درد
5- تخليه ترشحات ريه
6- كاهش اسپاسم

حرکت درمانی و مكانوتراپی

در ورزش درمانی با توجه به اينكه مشكل بيمار محدوديت حركتی ، كوتاهی يا ضعف و ناتوانی عضله است تكنيكهای درمانی مانند Mobilization ، Hold Relax ، P.N.F و ورزشهای ايزومتريك و ورزشهای مقاومتی برنامه ريزی شده و با استفاده از وسايل موجود در فيزيوتراپی از قبيل فنر ، قرقره ، وزنه ، صندلی چهار سر ، پارالل ، دوچرخه ثابت ، چرخ شانه ، نردبان شانه ، كشش مكانيكی گردن و ... هدف درمانی پيگيری می شود كه ورزش درمانی در دستور فيزيوتراپی تحت عنوان EXS مطرح می شود.

آب درمانی يا هيدروتراپی

استفاده از آب و خواص آن جهت اهداف درمانی را هيدروتراپی می نامند . در فيزيوتراپی از خواص درمانی آب در جهت كاهش اسپاسم و كاهش سفتی مفاصل و ... استفاده می شود.

موارد كاربرد :

1- افراد CP     
2- رفع خستگی
3- كاهش‌ استرسهای ‌روحی‌ و روانی
4- بيماريهای‌ روماتيسمی‌‌ مانند آرتريت‌ روماتوئيد و ...

منبع: دكتر دقاق زاده

الکتروتراپی

مشاهده فيلم آموزشي 

بر روي لينك زير كليك كنيد 

الکتروتراپی

نحوه صحيح ايستادن، نشستن و خوابيدن

هنگامي که در مورد سلامتي صحبت به ميان مي آيد بي ترديد وضعيت صحيح قرارگيري بدن شما هنگام فعاليت هاي گوناگون در راس فهرست عوامل مهم سلامتي قرار خواهند گرفت زيرا به اندازه تغذيه مناسب، ورزش ، پرهيز از مواد الکلي و مخدر و سيگار در حفظ سلامتي بدن موثر مي باشد. وضعيت صحيح قرارگيري اندام ها کمک مي کند تا کارهايتان را با انرژي بيشتر و استرس و خستگي کمتر به انجام برسانيد. هنگامي که وضعيت بدن شما در حالت مناسب مي باشد:
1- هنگام نشستن ُایستادن و خوابیدن کمترين فشار و استرس روي عضلات و رباط هاي بدن شما اعمال مي گردد.
2- وضعيت ستون فقرات شما در حالت استراحت و خنثي مي باشد.
3- اعضاء حياتي بدن در مکان صحيح قرار دارند.
4- عملکرد طبيعي دستگاه عصبي شما بهتر صورت مي پذيرد.
5- در دراز مدت بر روي دستگاه گوارش- تنفس- عضلات – رباط ها و استخوان هاي بدن تاثير مي گذارد.
6- استخوان ها و مفاصل در وضعيت صحيح خود قرار دارند و کارايي عضلات حداکثر مي باشد.
7- تحليل و سايش نابهنجار مفاصل کاهش يافته و از التهاب مفاصل جلوگيري به عمل مي آيد.
8- از ثابت قرار گرفتن ستون فقرات در وضعيت غير طبيعي جلوگيري مي کند.
9- از مشکلات کمردرد و دردهاي عضلاني جلوگيري مي کند.
10- از خستگي جلوگيري مي کند زيرا استفاده بهينه از عضلات بدن انرژي مصرفي بدن را کاهش مي دهد.
11- در بهبود ظاهر شما موثر است.

وضعيت نادرست بدن بر اثر موارد زير ايجاد مي گردند:

1- سوانح و مصدوميت ها.
2- اضافه وزن و چاقي.
3- تکيه گاه نامناسب تشک در هنگام خواب.
4- مشکلات بينايي.
5- کفش نامناسب و پاشنه بلند.
6- عادات نشستن، ايستادن و خوابيدن بي وقت.
7- اعتماد بنفس پايين.
8- عضلات ضعيف و انعطاف ناپذير.
9- طراحي نامناسب محل کار.

مهم ترين قسمت بدن که نقش بسزايي در داشتن وضعيت صحيح بدن ايفا مي کند، ستون فقرات مي باشد. ستون فقرات شما داراي قوس هاي طبيعي است که بايد آن ها را در وضعيت طبيعي خودشان همواره حفظ کرد. ستون فقرات از 32-34 مهره تشکيل يافته: 7 مهره گردني، 12 مهره پشتي، 5 مهره خارجي و 3 الي 5 مهره دنبالچه اي. ميان مهره هاي کمر در دیسک کمر واقع است که در واقع نقش ضربه گير را ايفا مي کند. هنگامي که شما فشار بيش از حد و نامناسب به ستون فقرات اعمال مي کنيد، به ديسک کمر فشار مي آيد و آن را از مکان خود جابجا کرده و به اعصاب اطراف خود فشار آورده و ايجاد درد مي کند.

شرايط لازم براي داشتن وضعيت صحيح

1- عضلات قوي و انعطاف پذير.
2- حرکات طبيعي مفاصل.
3- توازن قدرت عضلاني در دو سوي ستون فقرات.
4- آگاهي از وضعيت بدن در حالات مختلف.

تست وضعيت صحيح بدن

شما با اين 2 تست قادر خواهيد بود از وضعيت صحيح و طبيعي بدن خود آگاه گرديد:

1- تست ديوار: از طرف پشت به ديوار تکيه داده در حالي که پشت سر و باسن شما با ديوار تماس داشته و پاشنه پا 15 سانتيمتر از ديوار فاصله داشته باشد. اکنون فاصله بين گودي گردن و کمر خود را اندازه بگيريد. اگر اين فاصله در ناحيه گردن 5 سانتيمتر و در کمر بين 2، 5 تا 5 سانت باشد وضعيت بدن شما ايده آل است و گرنه بايد به يک پزشک متخصص مراجعه کنيد.

2- تست آينه: نماي روبرو: روبروي يک آينه تمام قد بايستيد و موارد زير را چک کنيد:

1- شانه هاي شما بايد هم سطح و تراز باشند.
2- سر شما بايد مستقيم و صاف باشد.
3- دو سوي باسن شما هم سطح و تراز و کشکک هاي دو پا بايد مستقيم رو به جلو باشند.
4- فاصله ميان بازوها و دو طرف بدن يکسان مي باشد.
5- قوزک هاي دو پاي شما بايد مستقيم و صاف باشد.

نماي پهلو: با گرفتن عکس و يا کمک از يک دوست ميسر مي باشد:
1- سر بايد قائم و افراشته باشد و به جلو و يا عقب خميده و افتاده نباشد.
2- چانه بايد موازي با سطح کف اتاق باشد و به سمت پايين و يا بالا کج نشده باشد.
3- شکم بايد هموار و مسطح باشد.
4- زانوها بايد صاف و مستقيم باشند.

نحوه صحيح ايستادن، راه رفتن و نشستن

نحوه صحيح ايستادن:

 

1- سر را بالا نگاه داريد: قائم و راست. سر را به جلو و چانه را بداخل بدهيد. چانه را به عقب و به پهلو کج نکنيد. قفسه سينه را جلو نگاه داشته و استخوان کتف را عقب نگاه داريد. زانوها را صاف نگاه داشته و فرق سرتان را به سمت سقف بکشيد. شکم را بداخل دهيد. باسن را به عقب و يا جلو کج نکنيد.
2- سعي کنيد به مدت طولاني در يک وضعيت نياستيد. اما هرگاه مجبور به اين کار شديد، سعي کنيد يک پاي خود را با قرار دادن روي يک جعبه و يا چهار پايه بالا نگاه داريد و پس از مدتي پاي بالا آمده را با پاي ديگر عوض کنيد.
3- هنگام ايستادن وزن خود را روي هر دو پا توزيع کرده و بيشترين وزن خود را به روي زير انگشت شست پا اعمال کنيد و نه پاشنه پا بهتر است پاها را نيز به اندازه عرض شانه از هم باز کنيد.
4- کفش پاشنه کوتاه و راحت به پا کنيد.

نحوه صحيح راه رفتن

1- سر را بالا نگاه داشته و با چشم هايتان مستقيم به جلو نگاه کنيد.
2- شانه هاي خود را در يک راستا با مابقي بدن تان حفظ کنيد.
3- حرکت طبيعي بازوها هنگام راه رفتن را مختل نکنيد.
4- پاها را در يک راستا و موازي هم قرار داده و به اطراف منحرف نکنيد.

 

نحوه صحيح نشستن

1- صاف و قائم بنشينيد. کمر راست و شانه ها به عقب. باسن شما بايد با پشت صندلي در تماس باشد. سه قوس طبيعي بدن بايد حين نشستن حفظ گردند.
2- وزن بدن را به طور مساوي روي دو سوي باسن خود توزيع کنيد. زانوها بايد هم سطح باسن و يا بالاتر از آن قرار گيرد براي اين کار مي توانيد از يک چهار پايه استفاده کنيد. پاها نبايد روي يکديگر قرار گيرند.
3- سعي کنيد در يک وضعيت بيش از 30 دقيقه ننشينيد. برخيزيد و پس از انجام دادن چند حرکت کششي مجددا بنشينيد.
4- هنگام برخاستن از حالت نشسته بسمت جلو صندلي حرکت کرده و با صاف کردن پاها برخيزيد. از خم شدن به جلو از ناحيه کمر بپرهيزيد. سپس حرکت کششي انجام دهيد مثلا 10 مرتبه کمر خود را خم و راست کنيد.
5- از خم کردن گردن به اطراف تا حد امکان خودداري کنيد و جاي اين کار تمام بدن خود را بسمت دلخواه بچرخانيد.

هنگام نشستن پشت ميز کامپيوتر به نکات زير نيز توجه کنيد:

1- مچ دست ها بايد مستقيم باشد و به سمت بالا و پايين و يا طرفين خم نشده باشد.
2- ران موازي با سطح کف اتاق باشد.
3- آرنج بايد اندکي از 90 درجه گشوده تر باشد.
4- زانوها 2 الي 3 سانتيمتر بايد از لبه صندلي جلوتر باشد.
5- مونيتور بايد 45 الي 55 سانتي متر از پيشاني فاصله داشته باشد. راس مونيتور نيز با سطح چشم ها در يک راستا باشد. صفحه کليد بهتر است 2 سانتي متر بالاتر از ساعد قرار گرفته و کمي نيز خم گردد.

 

نحوه صحيح خم شدن، بلند کردن و حمل اشياء

1- همواره از ناحيه زانوها در حالي که کمر خود را صاف نگاه داشته ايد خم شويد. هيچ گاه از ناحيه کمر خم نشويد.
2- اجسام سنگين تر از 10 کيلو را بلند نکنيد. هيچ گاه جسم سنگيني را بالاتر از سطح کمر نياوريد.
3- پاها را اندکي از يکديگر فاصله داده تا روبروي جسم قرار گيريد. عضلات شکم را سفت و منقبض کنيد و با استفاده از عضلات پا جسم را از زمين بلند کنيد. سپس زانو ها را به آرامي صاف کنيد.
4- هنگام حمل بسته آن را تا حد ممکن نزديک بدن نگاه داشته و بازوها را خم نگاه داريد. عضلات شکم را سفت و به آهستگي گام برداريد.
5- هنگام روي زمين قرار دادن اجسام نيز همان مراحل بلند کردن را به طور معکوس انجام دهيد.
6- هنگام حمل کيف و چمدان آن ها را بطور متناوب با دست ديگر حمل کنيد تا توازن بين دو سمت بدن تان حفظ گردد.
7- هميشه بين هل دادن اجسام سنگين و يا کشيدن آن ها، گزينه هل دادن را انتخاب کنيد.

نحوه صحيح خوابيدن

1- سعي کنيد در وضعيتي بخوابيد که قوس هاي طبيعي ستون فقرات تان حفظ گردند.
2- از تشک سفت استفاده کنيد. تشکي که فرو رفتگي داشته و به اصطلاح شکم داده استفاده نکنيد. اگر لازم بود زير تشک يک تخته قرار دهيد.
3- بالش همان طور که تکيه گاهي براي سر شما مي باشد براي گردن نيز بايد تکيه گاه فراهم آورد.
4- هنگام خوابيدن به پشت، يک بالش زير زانوها قرار دهيد و در صورتي که به پهلو مي خوابيد، اندکي زانوهاي تان را خم کنيد و يک بالش بين زانوهاي تان قرار دهيد. هنگام خواب به پهلو هيچ گاه زانوهاي تان را تا قفسه سينه جمع نکنيد. هيچ گاه به روي شکم نخوابيد چون به کمر و گردن تان فشار وارد مي آيد. هر گاه خواستيد اين کار را بکنيد حتما يک بالش زير ناحيه ميان تنه خود قرار دهيد.
5- هنگام برخاستن از روي رختخواب با کمک دست ها بلند شده و ناگهان از ناحيه کمر خم نشويد.

 

منبع:وبلگ دکتر دقاق زاده